O nas. Krótki rys historyczny…

              Szarotka (1947, 1977 – 2010…)                                    

 O nas…

Nasza strona ma na celu zachowanie materiałów z działalności „Szarotki” – drużyn, Szczepu Szarotka,  Hufca ZHR „Szarotka”, Związku Drużyn „Szarotka” w jakich działaliśmy w latach 70-tych, 80-tych i 90-tych ubiegłego wieku, a także opowieść o tym skąd się wzięliśmy i czy cokolwiek po nas pozostało.

W dniu dzisiejszym formalnie nie działa już żadna drużyna będąca bezpośrednią naszą kontynuacją. Ostatnia z nich została rozwiązana w roku 2010.

Pośrednio można by się przyznać do założonej przez druhów Ojowskich na Białorusi, w Borysewie „Czarnej Drużynie” – która deklaratywnie przyznaje się do kontynuowania tradycji instruktorskiej drużyny Szczepu – „Czarnej Drużyny”.

aktualizacja:  09 listopada 2019 r. w Leźnie k. Gdańska powołano Szczep „Szarotka” na Białorusi w skład którego weszło 5 drużyn. Byliśmy obecni na 'przekazaniu tradycji’.

   1. „Watra”
Historia gdyńskiej „Szarotki” wywodzi się bezpośrednio od 2 GDH-T „Watra” założonej w 1947 r. (początkowo w Gdańsku Oliwie jako 29 GDH) przez dha hm Zbigniewa Żochowskiego, uczestnika Powstania Warszawskiego.
2 GDH-T pierwotnie nosiła imię Klimka Bachledy, a prawdopodobnie w latach 60-tych zmieniła imię na M.Zaruskiego. Była to drużyna o profilu typowo turystycznym, a jej członkowie należeli jednocześnie do Młodzieżowego Klubu Turystycznego „Watra”. Może też dzięki temu przetrwała najgorszy okres początku lat 50-tych. Od lat 60-tych siedzibą drużyny była (nieistniejąca dziś) SP 30, a od początku lat 70-tych także SP 10.
 
W roku 1974 liczna drużyna została podzielona. Część drużyny której członkowie uczyli się w SP 10 utworzyła nową drużynę: 22 GDH-T „Watra” pod wodzą Jacka Naroga. Nowa drużyna zachowała ścisłe więzi ze swą macierzysta drużyną.
W roku 1975 drużynowym 22 GDH-T został Leszek Kaszuba, który prowadził ją przez kolejny rok. Po wakacjach 1976 roku drużynowym zostaje Jarosław Stefaniszyn (nie wywodzący się z „Watry”). Następuje zmiana imienia na Pawła Strzeleckiego, znaczna zmiana stylu działania i zerwanie związku z „Watrą”.
 
2. „Szarotka”
Po wakacjach roku 1977 (13 wrzesień) jeden z instruktorów 22 GDH-T (Sławomir Kaszuba) zakłada nową drużynę (na bazie kadry wywodzącej się z 22 GDH-T).  Drużyna otrzymuje numer 122 (dla zachowania ciągłości: 2-22-122), przyjmuje imię Władysława Szafera oraz nazwę „Szarotka”.
122 GDH-T „Szarotka” wraca „do korzeni” nawiązując ścisłą współpracę z „Watrą”, przynależąc do MKT „Watra”, współorganizując wspólne obozy w latach 1978 i 1979.
W roku 1978 drużynę przejmuje Jacek Kaszuba, a w roku 1981 ponownie Sławomir Kaszuba.
Drużyna w latach 70-tych koedukacyjna w roku 1982 ulega podziałowi na żeńską 122 GDH „Szarotka” oraz męską 22 GDH „Szarotka” (w tym czasie 22 GDH istniała w wersji szczątkowej –zanikowej, jej pozostałości zostały przejęte przez „Szarotkę”).
W latach 1980/81 na fali przemian drużyna włącza się w ruch odnowy harcerstwa, współpracując z innymi drużynami Środowiska oraz KIHAMu, a później włącza się w działalność tzw. Ruchu Harcerskiego.
 
W roku 1982 powołano nieformalną Gromadę „Szarotka” , skupiającą drużyny harcerskie 22 i 122 oraz Gromadę Zuchową 59 GDZ, pod wodzą phm Jacka Kaszuby.
Od roku 1983 wizytówką ‘Szarotki” jest organizowana corocznie kilkudniowa tzw. Wyprawa Achnacarry w której uczestniczą patrole z drużyn z całej Polski.
Skutkiem ścisłej współpracy z kilkoma drużynami środowiska trójmiejskiego na bazie instruktorów tych drużyn powstaje w roku 1984 nieformalna kadrowa Czarna Drużyna (CD) będąca również członkiem Gromady. Drużynowym CD został hm Jacek Kaszuba.
 
13 października 1985 roku głównie na bazie drużyn instruktorów skupionych w CD zostaje założony nieformalny (nie rejestrowany w ZHP) Szczep „Szarotka” w skład którego wchodzą:
 
6 GDH „Chaouia”                                  drużynowa phm Dorota Kankowska ochot
22 GDH „Szarotka”                                drużynowy pwd Marek Drewa wyw.
41 GDH „Iskra” im. A. Małkowskiego     drużynowa pwd Katarzyna Wach
42 GDH im. Zawiszy Czarnego            drużynowy pwd Ryszard Michenko
54 GDH „Orlęta” im. Bat.Wigry           drużynowy phm Wojciech Bednarczyk wyw
64 GDH  „Wrzos” im. J.Falkowskie    drużynowa phm Iwona Jaszińska
95 GDH im ORP Błyskawica (gdańska)   drużynowy wyw Michał Czermiński
122 GDH „Szarotka” im.Olgi Drahonowskiej-Małkowskiej drużynowa pion Joanna
 Drążkiewicz
CD  13 GDHiH „Czarna Drużyna”           drużynowy hm Jacek Kaszuba HO
 
Szczep uczestniczy w organizowanych przez Ruch działaniach, akcjach, zlotach typu CZ-85, BS 87, Wykus, AO 100. Udzielamy się także w środowiskowej kapitule HO/Wędr (Szkoła Orląt) i współtworzymy pierwszą kapitułę HR na Pomorzu.
Na przełomie roku 1988/89 uczestniczymy w intensywnych rozmowach na temat stworzenia niezależnej organizacji harcerskiej. Skutkiem tego jest spotkanie założycielskie w Warszawie w lutym 1989 roku, a 1 kwietnia w Sopocie  Zjazd Założycielski ZHR w którym uczestniczy kilku instruktorów Szczepu. Obrady Komisji Odznak i Mundurów prowadzi hm Jacek Kaszuba, wybrany na tym Zjeździe do Rady Naczelnej ZHR.
 
Nie wszystkie drużyny Szczepu przechodzą do ZHR, część na skutek różnych okoliczności pozostaje w dotychczasowych strukturach. Zapada decyzja o założeniu własnego Hufca ZHR „Szarotka” w skład którego weszły drużyny:
 
6 GDH „Chaouia”                                                      drużynowy  wyw. Tomasz Wojciechowski
41 GDH „Iskra” im. A. Małkowskiego (żeńska)   drużynowa  pwd Bożena Szymanek Wędr.
41 GDH „Iskra”im. A. Małkowskiego (męska)     drużynowy pwd Robert Kowalski ćw.
95 GDH im ORP Błyskawica (gdańska)                 drużynowy phm Michał Czermiński HO
13 GDHiH „Czarna Drużyna”   (żeńska)                drużynowa Dorota Burtowy
13 GDHiH „Czarna Drużyna”   (męska)                 drużynowa phm Andrzej Kamiński HO
Próbna drużyna, Kieleńska Huta                      drużynowa phm Katarzyna Urbaniak (Wach)
 
Komendant Hufca ZHR „Szarotka”:
01.11.1989 – 15.01.1992 – phm Michał Czermiński HO
Zastępca Komendanta Hufca:
08.11.1989 – 15.01.1992 – pwd Bożena Kaszuba Wędr.(z domu Szymanek)
 
W związku z podziałem na organizację męską i żeńską Hufiec przestaje spełniać kryteria i następują zmiany organizacyjne:
15.01.1992 – powstaje Gdyński Związek Drużyn Harcerzy „Szarotka” (ZHR)
Drużyny:
–          41 GDH Iskra im. A. Małkowskiego    drużynowy – wyw. Andrzej Szymański
–          95 GDH  – drużynowy – Piotr Ojowski
–          Drużyna Zuchów      – drużynowy – Janusz Ojowski
–          próbna drużyna harcerska (poźniej 22 GDH) – drużynowy – phm. A.Kamiński
Komendant Zw.Dr.  – phm Andrzej Kamiński HO
–          41 GDHek przeniesiono do Gdyńskiego Hufca Harcerek zgodnie z decyzją II Zjazdu ZHR o rozdziale na organizację żeńską i męską. (luty 1994 – drużyna nie istnieje).
 
Phm Iwona Jaszińska Wędr. zostaje pierwszą komendantką Chorągwi Pomorskiej Harcerek ZHR.
Phm Bożena Kaszuba Wędr. W latach 90-tych jest skarbnikiem Hufca ZHR w Gdyni.

W roku 1995 kolejną decyzją Komendy Chorągwi 95 gdańska DH zostaje przeniesiona do Związku Drużyn Przymorze skupiającym drużyny dotychczas ściśle współpracujące z Szarotką (30 GDH i 72 GDH). 95 GDH deklaruje kontynuację tradycji Szarotki.

Związek Drużyn „Szarotka” w bardzo okrojonym składzie istnieje jeszcze do roku 2000.

W 2010 roku samorozwiązaniu ulega ostatnia drużyna Szarotki – 95 GDH.

Jednakże, to jeszcze nie koniec,  instruktorzy 95 GDH pracując z polskimi harcerzami na Białorusi zakładają w Borysewie „Czarną Drużynę” opierając się na tradycjach i nazwie kadrowej drużyny Szarotki (CD).
 
Od roku 1994 odbywają się coroczne zloty byłych harcerek i harcerzy „Szarotki”. W tym roku (2019) będziemy obchodzić 25-lecie naszych spotkań.

Cała nasza historia wraz z korzeniami została opisana w przygotowywanej do druku książce „Moje harcerskie lata. Kronika z dziejów gdyńskiej Szarotki” autorstwa Jacka Kaszuby.

 
==
 
DRUŻYNY – DRUŻYNOWI (W OKRESIE DZIAŁALNOŚCI W SZAROTCE).
 
122 Gdyńska Drużyna Harcerska „Szarotka” im. Władysława Szafera (10.1982r zmiana imienia na Olgi Drahonowskiej-Małkowskiej)
14.09.1977r.             org Sławomir Kaszuba
01.09.1978r.             org Jacek Kaszuba
01.09.1981r.             phm Sławomir Kaszuba
01.09.1982r.             phm Jacek Kaszuba
27.05.1983r.             trop Joanna Warmbier
13.01.1984r.             pion Aleksandra Molendowska
01.09.1984r.             pion Joanna Drążkiewicz
10.12.1986r.             Dorota Mizera
30.08.1987r.             Agnieszka Kuraś
   Wrzesień 1989r. Drużyna nie przechodzi do ZHR. Drużyna będąca już w słabej kondycji niebawem przestaje istnieć.
                                                            
22 Gdyńska Drużyna Harcerzy „Szarotka” im Józefa Grzesiaka.
10.1982r.                 ćw Sławomir Beker
10.09.1983r.            phm Jacek Kaszuba
01.09.1985r.            pwd Marek Drewa wyw
19.09.1986r.            pwd Jarosław Sobota wyw
30.08.1987r. Drużyna opuszcza Szczep. W latach 1987-90  wielokrotnie rozpada się i reaktywuje. Prób reaktywacji dokonuje pwd Marek Drewa ćw. W końcu 1990r drużyna nie istnieje.

1992 – 2000   phm Andrzej Kamiński HR. Drużyna o tym numerze zostaje założona od nowa, od podstaw.
 
CZARNA DRUŻYNA 13 GDYŃSKA DRUŻYNA HARCEREK I HARCERZY
17.08.1984r                 hm Jacek Kaszuba HR
09.09.1989r. – podział na drużynę żeńską i męską w ramach ZHR.
 
CD 13 GDHek  09.09.1989r    pion. Dorota Burtowy
             08.11.1990r.   pwd Bożena Kaszuba Wędr
W roku 1992 drużyna zaprzestaje formalnej działalności chociaż nadal są jej członkowie.
 
CD 13 GDHy   09.09.1989r    phm Andrzej Kamiński HO
W roku 1992 drużyna formalnie zaprzestaje działalności. Nadal działają jej członkowie.
 
 
6 Gdyńska Drużyna Harcerzy „Chaouia” im.Benedykta Porożyńskiego.
13.10.1985r (wstępuje do Szczepu)  phm Dorota Kankowska
(od roku 1988 prowadzi drużynę HO Michał Behnke)
09.09.1989r.        (wyw Ireneusz Zapart), wyw Tomasz Wojciechowski
W 1992 roku drużyna rozpada się.
 
 
41 Gdyńska Drużyna Harcerska „Iskra” im. Andrzeja Małkowskiego
13.10.1985r.(wstępuje do Szczepu) phm Katarzyna Wach pion.
19.09.1986r.                     trop Alina Kowalska
10.09.1988r.                      wyw Robert Kowalski
09.09.1989r. – Podział drużyny na żeńską i męską w ramach ZHR.
 
41 GDHek   09.09.1989r            pwd Bożena Kaszuba pion (z d.Szymanek)
08.11.1990r.               pion Dorota Burtowy
26.04.1992r. wymuszone przeniesienie drużyny do Gdyńskiego Hufca Harcerek ZHR.   Drużynę prowadzą Beata Burczyk (Basia Nowak)
luty 1994 – drużyna rozpada się z braku drużynowej
 
41 GDHy   09.09.1989r        wyw Robert Kowalski
(Rozpad drużyny w pierwszej połowie 1990r)
09.1990r – reaktywacja drużyny   wyw. Andrzej Szymański
 
 
42 Gdyńska Drużyna Harcerzy im.Zawiszy Czarnego.
13.10.1985r.(wejście do Szczepu)   pwd Ryszard Michenko wyw
1989r – rozpad drużyny
 
 
54 Gdyńska Drużyna Harcerzy „Orlęta” im. Batalionu Wigry.
13.10.1985r.(wejście do Szczepu)   phm Wojciech Bednarczyk wyw
30.08.1987r. – opuszcza Szczep
jesień 1987r. – pwd Andrzej Kamiński (drużyna działa przy Szczepie)
09.09.1989r. – decyzją Joli drużynę przejmuje ponownie phm Wojtek Bednarczyk. Drużyna nie wchodzi do ZHR. W latach późniejszych współpracuje ze Szczepem z intencją ponownego włączenia.
 
 
64 Gdyńska Drużyna Harcerek „Wrzos” im.Jadwigi Falkowskiej
13.10.1985r (wejście do Szczepu) phm Iwona Jaszińska
30.08.1987 – odejście ze Szczepu
10.09.1988 – powrót do Szczepu.  pwd Joanna Ziółkowska / Agnieszka Rakiel
09.09.1989r – decyzją komendantki Szczepu przy SP 13 i byłej drużynowej drużyna nie wchodzi do ZHR. Obejmuje ją Agnieszka Rakiel.
W roku 1990 ulega rozpadowi.
 
 
95 Gdańska Drużyna Harcerzy im.ORP Błyskawica
13.10.1985r (wejście do Szczepu) pwd Michał Czermiński
1992r              Piotr Ojowski
 
4 Gdyńska Drużyna Zuchowa
1983-84  Hania Tyrańska (przyboczni: Katarzyna Wrzesińska, pwd.Krzysztof Nowak)
1984-85        Dorota Mizera
 

23 Gdyńska Drużyna Zuchowa
16.10.1988r   pwd Marzena Dulas
09.09.1989r – pozostaje w ZHP
 

Próbna Drużyna Harcerska/Zuchowa. Kieleńska Huta
09.1989r   phm Katarzyna Urbaniak (z d. Wach)
1992r. – zaprzestaje działalności
 

Próbna Drużyna Zuchowa
1992        Janusz Ojowski
 

21 Jabłoniecka Drużyna Harcerska
16.10.1988 pwd Przemysław Jarmoliński
 

85 Gdyńska Drużyna Harcerek
1983-1984 Barbara Misarko
 

121 Gdyńska Drużyna Harcerska
1983-1984 Marek Filbrandt
 
 
 
Opracował: hm Jacek Kaszuba HR „Leśny Duch”
 
Dane zawarte w powyższej notatce pochodzą z mojego opracowania pt. „Moje harcerskie lata. Kronika z dziejów gdyńskiej „Szarotki”” spisanej w latach 1989-94.